AllesAmerika.com Forum

Stukje uit het FD van gisteren, geschreven door een emeritus hoogleraar sociologie

-----------------------------
Sedert 1963 kom ik regelmatig in de Verenigde Staten, soms een paar keer per jaar, maar ik moet bekennen dat ik het land en zijn bewoners niet begrijp. Dat maakt ze ook zo fascinerend. Wat mij in de grote steden meteen opviel, was de enorme etnische diversiteit. Toen ik in augustus 1963 voor het eerst door Manhattan liep, fascineerde het mij bovenal dat er alle mensensoorten die de aardbol kent door elkaar liepen: zwart, bruin, blank, rood, geel. Eerst dacht ik dat het inderdaad een smeltkroes ('melting pot') was, maar sociologen maakten mij al gauw duidelijk dat dit een verkeerd beeld was. Hoewel allemaal Amerikanen - vaak op het overdrevene af - vormen ze toch hun eigen groepen met hun eigen organisaties en instituties, vaak ook met hun eigen buurten. Amerika, zei men mij, is geen smeltkroes, maar een mozaïek: allemaal stenen en steentjes met verschillende kleuren, maar tezamen toch een eenheid: 'e pluribus unum', niet een eenheid in, maar uit verscheidenheid. Overigens is dit hoofdzakelijk een grootstedelijk fenomeen, op het immense platteland in het midden en noorden zijn de mensen immers dominant blank.

Verwarrend heb ik altijd de tegenstellingen gevonden. Amerika is een land van immense rijkdom en immense armoede. De musea, theaters en concertzalen bieden een toppunt van schoonheid en creativiteit, tegelijkertijd is het ook het land van ordinaire kitsch en in vele opzichten het dieptepunt van wat lelijk en afzichtelijk is. De oorsprong van Amerika was een democratische revolutie tegen de in die tijd bij uitstek ondemocratische Britten, tegelijkertijd staat de democratie er permanent onder druk van een extreem-rechts, antidemocratisch populisme. De president is de machtigste man ter wereld, maar, zoals ook Obama weer moet ervaren, de meeste Amerikanen, zeker als ze aanhangers van de Republikeinse Partij zijn, hebben een hekel aan Washington, waar de president welhaast de verpersoonlijking van is. Van de spanning tussen een gecentraliseerd 'top-down'-beleid en een gedecentraliseerde 'bottom-up'-politiek is de Amerikaanse samenleving doordesemd.

Soms barst die uit haar voegen, zoals nu met de vehemente reacties tegen Obama's hervorming van de gezondheidszorg. Hij mag dan de desbetreffende wet nipt door het Congres gekregen hebben, de problemen met de invoering ervan zullen gigantisch zijn. De - soms extreem- - rechtse krachten zullen alles op alles zetten het proces te verstoren. Daarbij kunnen ze rekenen op de steun van vele Amerikanen die bang zijn voor 'big government', 'public spending' en het spook van een verzorgende staat, een 'nanny state'. Voor een West-Europeaan, zeker voor een Nederlander, is dat moeilijk te begrijpen.

In West-Europa bestaan vele oordelen over Amerika, die niet zelden het karakter van een cliché hebben. Ik heb inmiddels de conclusie getrokken dat al deze oordelen - zowel de positieve als de negatieve - juist zijn, maar dan moet je ze allemaal tegelijkertijd uitspreken en aanhangen. Tegenover ieder positief punt staat een negatief punt. Neem de wetenschappen. Amerika heeft verreweg de beste universiteiten en levert ook steeds de meeste Nobelprijswinnaars op. Tegelijkertijd is het het land van de grootste domheid en achterlijkheid als het gaat om morele en politieke oordelen. Wat informatievoorziening betreft zijn er journalistieke parels als The New York Times of The Wall Street Journal, maar daarnaast is er een zee van plaatselijke kranten en krantjes die nauwelijks informeren over wat er buiten eigen stad of dorp gebeurt.

Natuurlijk zijn er ook vooroordelen die pertinent onjuist zijn. Zo begrijpen vele Nederlanders niet dat Amerikanen in de omgang informeel zijn (je bijvoorbeeld meteen bij de voornaam aanspreken en zo ook aangesproken willen worden), terwijl er daaronder een bijzonder soort hoffelijkheid heerst die menig botte Nederlander niet opvalt. Het 'u' kent de Engelse taal niet, maar in Amerika is het dan juist bon ton om niet zomaar 'yes' te zeggen, maar 'yes sir' en 'yes madam'. Mij valt ook in krantenverslagen op dat criminelen weliswaar met naam en voornaam genoemd worden, maar er staat altijd Mr. voor de achternaam. Holleeder zou daar altijd vermeld worden als Mr. Holleeder, uitgesproken als Mister Holleeder. Als je ziet hoe grof we tegenwoordig onder het mom van 'gewoon doen' met elkaar omgaan, zouden we op dit punt aan de meeste Amerikaanse burgers een voorbeeld kunnen nemen.

Over dat laatste stuk ben ik het helemaal eens met de schrijver!. Het ''tegen ieder positief punt staat een negatief punt'' zal vast en zeker waar zijn maar ik zal eerst nog een hoop van Amerika moeten zien voordat ik daar pas echt een eerlijk oordeel over kan vormen.

De man heeft er meer dan 40 jaar over gedaan om te begrijpen dat Amerika een groot land is met erg veel mensen? En dat er daardoor van alles aan de gang is dat anders is dan buitenstaanders denken?

De man moet overigens ook eens wat andere kranten lezen dan de New York Times , de Washington Post en de Wall Street Journal. Dat "Mr." voor iedere naam zetten komt buiten die kranten nauwelijks voor.

Allemaal nou niet bepaald wereldschokkende ontdekkingen. Geef die man een leerstoel! Dat heeft ie verdiend.

En meneer wil beweren dat alle journalistieke uitlaten in Nederland zo briljant zijn? So what dat er weet-ik-hoeveel steden een krant hebben die zich richt op de stad zelf? Dat betekend toch niet dat je niet net zo goed een krant als NY Times er bij kan lezen voor het 'buiten de stad nieuws'.

Bennogr schreef: Allemaal nou niet bepaald wereldschokkende ontdekkingen.

Helemaal mee eens!

Rare reactie vind ik, ik lees namelijk een positief verhaal en jullie blijkbaar niet ?

Mooi geschreven.

Ook ik lees dit voor een groot deel als een positief verhaal van iemand die in iedergeval de moeite heeft genomen er over na te denken. Vind niet dat een frontale aanval hier op zijn plaats is.

Als dit door een emeritus hoogleraar geschreven is, ben ik daar ook niet zo van onder de indruk. Het zijn vooral open deuren die ik lees, verder niet zoveel mis mee, maar echt wereldschokkend kan ik het ook niet noemen.

De opmerking over die kranten is wel wat apart, die lokale krantjes hebben juist tot doel om te berichten over de regio zelf. Dan heeft de schrijver dat in ieder geval al niet helemaal begrepen.

Maar zijn wij hier met ons allen niet zwaar bevooroordeeld (positief) t.o.v. de VS? Ik denk dat het gros van de FD-lezers dit wel een positief stuk vinden, met eens wat andere inzichten dan "oorlogszuchtig", "moddervet", "dom" en nog wat van die zaken die wij allemaal al eens gehoord hebben als we vertellen dat we naar de VS gaan.

Ik denk dat het ermee te maken heeft dat de schrijver dit artikel voor een bepaalde doelgroep heeft geschreven, soms kun je niet helemaal de diepte ingaan. De man is hoogleraar dus hij zal die diepgang ongetwijfeld hebben.

Ik vond het een aardig artikeltje dat waarschijnlijk tot doel heeft om sommige mensen iets verder te laten kijken dan de neus lang is.

EDIT: @mrjn dezelfde gedachte

RiverCola schreef:Ik denk dat het ermee te maken heeft dat de schrijver dit artikel voor een bepaalde doelgroep heeft geschreven

...en wellicht dat forumleden er niet toe behoren omdat zij al vaak een erg uitgebreid beeld hebben van de Amerikaanse samenleving. Als je als complete Amerika-leek dit leest zal het waarschijnlijk anders overkomen dan voor (de meeste) forumleden.

Wat een verschrikkelijk vooringenomen stuk. Het bevestigt juist weer alle vooroordelen die argeloze Nederlanders zullen hebben over de VS.

Ik vind het eerlijk gezegd wel wat meevallen. Het is Amerika vanuit zijn ogen bekeken, hoe hij het beleeft en waar naar mijn mening best een kern van waarheid in zit zolang je maar verder kijkt dan je neus lang is...

Roland

Ik vind het eerlijk gezegd ook een positief stuk.

Amerika, zei men mij, is geen smeltkroes, maar een mozaïek: allemaal stenen en steentjes met verschillende kleuren, maar tezamen toch een eenheid: 'e pluribus unum', niet een eenheid in, maar uit verscheidenheid.

Ik begrijp hier juist uit dat hij vindt dat Amerika een heel divers land is met allerlei verschillende bevolkingsgroepen en rassen. Maar dat er wel een eenheid is, dat ze allemaal Amerikaan zijn.
Dat er heel veel tegenstellingen in het land zijn op allerlei gebieden en je niet zomaar iets algemeens over de bewoners kunt roepen omdat er aan alles meerdere kanten zitten en dat je niet alles onder één noemer kunt brengen.
Dat is precies wat hier altijd gezegd wordt, dat je niet over "de Amerikaan" kunt spreken.

En ik heb niet het idee dat dit een soort sociologisch onderzoek is maar dat hij het gewoon schrijft vanuit zijn persoonlijke ervaringen.

Marjon

Zoals Marjon het beschrijft kwam het op mij ook over. Ik weet niet wat FD is en wat voor doelgroep het heeft, maar dit lijkt meer op een op persoonlijke ervaringen gebaseerd opiniestuk, dan een sociologisch onderzoek, dat hij in zijn hoedanigheid als hoogleraar schreef.

FD is het Financiël Dagblad. Volgens mij is dit gewoon een 'aardig', 'luchtig' artikeltje (met de nadruk op 'tje') zonder inderdaad sociologische of wetenschappelijke pretenties.
Ik snap dan ook niet waarom er door sommigen zo heftig op gereageerd wordt.

Ik vind dit overigens een zeer treffende beschrijving:

Amerika, zei men mij, is geen smeltkroes, maar een mozaïek: allemaal stenen en steentjes met verschillende kleuren, maar tezamen toch een eenheid: 'e pluribus unum', niet een eenheid in, maar uit verscheidenheid.

RiverCola schreef:Ik snap dan ook niet waarom er door sommigen zo heftig op gereageerd wordt.

Ik vind de reacties niet zo heftig eigenlijk, de meesten hier reageren juist of neutraal of ze vinden het een positief stuk. Ikzelf zie het meer als een verhaal van iemand die in Amerika is geweest en zijn ervaringen wil delen. Niks meer en niks minder.

Ik vind de reacties (inclusief de mijne) ook niet echt heftig. Ik vind het overduidelijk een opiniestuk, en er zijn dingen waar ik het mee eens ben, en dingen waar ik het niet mee eens ben. Wat mij echter opviel is dat door het vermelden van die man zijn 'status' (emeritus hoogleraar sociologie, wat hoogst waarschijnlijk ook in de krant vermeld is), het stuk wellicht naar een andere status dan opinie wordt verheven. En daar ben ik tegen. Dhr. komt 'al 40 jaar' in de VS, maar wat hij schrijft blijft zijn mening, waar je het mee eens of oneens kan zijn.

Ja ok, maar het is toch altijd een opiniestuk, tenzij het een publicatie van resultaten van een onderzoek betreft.
Die regel wat betreft mozaïek vond ik ook mooi geformuleerd.